Ekonomi, hukuk, siyaset, din ve felsefe gibi önemli alanlarla ilişkisi bulunan ahlak kavramı tutum ve davranışlarımıza yön veren, atacağımız adımlarda ve vereceğimiz kararlarda etkisini gösteren temel bir kavramdır. Ahlâkın ticaret hayatımızla ilgili konuları ise “iş ahlâkı” alanını ihtiva eder.

Kurumlar ve işletmeler, önceden belirlenmiş “iş ahlâkı ilkeleri”ni uygulamak suretiyle iş ahlâkını bir şirket kültürü olarak yerleştirmeye çalışmaktadır. Bundan da ötesi, ticaret hayatının; hakkaniyet, dürüstlük, adalet, denge, doğru sözlülük ve şeffaflık gibi ahlaki ilkeler üzerinde yükseldiği göz ardı edilemez bir gerçektir.

İş hayatında alınacak kararları bilgi, teknik ve stratejinin yanı sıra ahlaki ilkelerin belirlemesi zaruretine vurgu yapan İGİAD, ana çalışma alanlarından birisi olan “iş ahlâkı”nı teorik ve pratik açıdan analiz edecek bir çalışmanın gerekliliğinden hareketle elinizdeki raporu hazırlamıştır.

İGİAD İş Ahlâkı Raporu, iş dünyamızın iş ahlâkı açısından mevcut durumunu ortaya koymak, kavramsal düzeyde belirlemelerde bulunmak, iş ahlâkı ile ilgili sorunları tespit etmek ve önerilerde bulunmak amacıyla hazırlanmıştır. Rapor, iş ahlâkı kavramını hem teorik olarak farklı açılardan ele almakta hem de işveren, işgören ve yönetici bağlamında iş ahlâkı konusundaki algı biçimlerini bir “saha araştırması”yla sektörel düzeyde ortaya koyarak reel durumu analiz etmektedir. Rapor ayrıca, iş ahlâkının bir şirket kültürü olarak yerleşmesi ve kurumsallaşması gibi önemli konuları da ihtiva etmektedir.

Türkiye Ekonomisi, iş ahlâkı ile ilgili sorunları ağır bir biçimde yaşamış ve uzun süren gündemlerle meşgul olmuştur ve olmaya da devam etmektedir. Mevcut sorunların çözümü iş dünyasındaki teknik ve hukuki düzenlemelerden daha kuşatıcı bir yaklaşımı gerektirmektedir. İşle ilgili ortaya çıkan gayri ahlaki davranışlar aslında genel ahlak problemleridir. Ülke ekonomisinin gelişmişlik düzeyi, kaynakların dengeli kullanımı, fırsat eşitliği ve kurumsallaşma gibi konuların ötesinde geleneklerin aşınması, yaşam tarzının yozlaşması, aile terbiyesi ve eğitim sistemindeki problemler çözülmesi gereken daha genel sorunlar olarak karşımızda durmaktadır.

Geçmişten devraldığımız ve geleceğe taşınması gerektiğine inandığımız ticari değerlerimiz, mevcut sorunların çözümünde bizlere yol gösterecektir. Farklılaşan ve sınırları gittikçe genişleyen iş dünyası, geleneğimizde var olan ahlaki değerlerle daha düzeyli bir seviyeye ulaşacaktır.

İş Ahlâkı Raporu, mevcut sorunların doğru bir şekilde tespit edilmesi ve iş ahlâkı geleneğimizi sürdürmekte kararlı olan İGİAD’ın çözüm önerilerini içermesi açısından önemlidir. Rapor, elde edilen veriler ışığında ticari hayatımızın yeniden gözden geçirilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması ümidini taşımaktadır. İş ahlâkı konusunda duyarlılık sağlama, iş ahlâkına riayeti temel bir düstur olarak yaygınlaştırma ve girişimcilerimize rehberlik etme ilkeleri doğrultusunda çalışmalar yürüten ve ahlaklı bir girişimciliğe vurgu yapan İGİAD’ın, İş Ahlâkı Raporu sayesinde hedefleri doğrultusunda önemli bir adım attığını düşünüyorum.

Raporun kurumlar, firmalar, iş dünyası ve akademisyenler için faydalı olmasını temenni ediyorum.

ŞÜKRÜ ALKAN

İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı