Yüksek Faizin Ekonomiye Yansımaları

23 Haziran 2023

Bakara Süresi / 275-281. Ayetler

 

275. Ayet: Faiz yiyenler, ancak şeytanın çarptığı kimsenin kalktığı gibi kalkarlar. Bu, onların, “Alışveriş de faiz gibidir” demelerinden dolayıdır. Oysa Allah, alışverişi helâl, faizi haram kılmıştır. Bundan böyle kime Rabbinden bir öğüt gelir de (o öğüte uyarak) faizden vazgeçerse, artık önceden aldığı onun olur. Durumu da Allah’a kalmıştır. (Allah, onu affeder.) Kim tekrar (faize) dönerse, işte onlar cehennemliklerdir. Orada ebedî kalacaklardır.


276. Ayet: Allah, faiz malını mahveder, sadakaları ise artırır (bereketlendirir). Allah, hiçbir günahkâr nankörü sevmez.


277.  Ayet: Şüphesiz iman edip salih ameller işleyen, namazı dosdoğru kılan ve zekâtı verenlerin mükâfatları Rableri katındadır. Onlara korku yoktur. Onlar mahzun da olmayacaklardır.


278. Ayet: Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakının ve eğer gerçekten iman etmiş kimselerseniz, faizden geriye kalanı bırakın.


279. Ayet: Eğer böyle yapmazsanız, Allah ve Resûlüyle savaşa girdiğinizi bilin. Eğer tövbe edecek olursanız, anaparalarınız sizindir. Böylece siz ne başkalarına haksızlık etmiş olursunuz ne de başkaları size haksızlık etmiş olur.


280. Ayet: Eğer borçlu darlık içindeyse, ona eli genişleyinceye kadar mühlet verin. Eğer bilirseniz, (borcu) sadaka olarak bağışlamanız, sizin için daha hayırlıdır.


281. Ayet: Öyle bir günden sakının ki, o gün hepiniz Allah’a döndürülüp götürüleceksiniz. Sonra herkese kazandığı amellerin karşılığı verilecek ve onlara asla haksızlık yapılmayacaktır.


------------------


Merkez Bankası 22.06.2023 tarihinde aldığı kararla uzun aradan sonra faizleri %8,5 dan %15 e yükseltti.


Faiz artışı ekonomide işlerin iyi gitmediğini gösteriyor. Finansal piyasalarda yaşanan daralma, ekonomide yaşanan sorunlar biz istemesekte; ekonomi yönetimini faizleri artırma noktasına getirdi. Ekonomide geldiğimiz nokta itibariyle ekonomiyi düzeltmek için faiz enstrümanını kullanmaya başlayınca; ilk düğmeyi baştan yanlış iliklemiş oluyoruz. Faizle ilgili karar verirken, bir tarafı yapayım derken bir tarafı bozmuş oluyorsun. Faizi atsan atamıyorsun satsan satamıyorsun, faizleri düşürsen bir dert yükseltsen bir dert, yukarı tükürsen bıyık aşağı tükürsen sakal. Faizler yükselince faizciler üretmeden fahiş kar elde ediyor, faizlerin yükselmesiyle maliyetler arttığından üretici ve tüketici kaybediyor. Ekonomimizi düzlüğe çıkarmak için faturayı dar gelirliye kesmeden, popülist politikalar uygulamadan, ekonominin gerçekliğinden kopmadan, ekonomik normlara uygun kararlar alarak, bu kararlar çerçevesinde alınacak tedbirler tavizsiz uygulanmalı, işe öncelikle kamudan başlayarak tasarruf tedbirleriyle beraber harcamalar azaltılmalı, israf önlenmeli, yatırım üretim ihracat istihdam büyüme esas alınmalıdır. Ekonomiyi faizde yaşanan bu kısır döngüden mutlaka çıkarmak faize olan mahkumiyeti ortadan kaldırmak gerekiyor. Faizin bir sömürü aracı haline geldiği zamanımızda faizin ekonomiyi büyütmediği, ekonomiyi frenlediği, bereketi azalttığı, ekonomide iki yakayı bir araya getirmediği bir hakikattir. Faizin dinimizce haram olması hassasiyetini taşıyan işletmelerimiz, faizden uzak durarak işletmelerin nakit akışını sağlayabilmesi için finansal modelleri geliştirmemiz, katılım bankacılığını daha aktif ve verimli hale getirmemiz gerekmektedir.

 

Faiz hassasiyeti olan işletmelerin faizden uzak durmaları için sermayelerini güçlendirmeli, öz kaynaklarını artırmalı, işletmede israftan kaçınmalı, nakit akışını iyi yönetmeli, yatırımlarını öz kaynaklarına göre planlamalı, işletme sermayelerinden çekerek ihtiyaçtan fazla taşınmaz mal gayrimenkul taşıt edinerek işletmenin nakit akışını bozmamalıdır. İşletmeler finansal okur yazarlık, nakit akış ve bilanço yönetimi için danışmanlık almalıdır.